Eğer bir papağan tüy yolmaya başlamışsa bunun bir çok nedeni olabilir ve her zaman kesin tedavisi olmaya da bilir bu durumun. Yolma durumunda ki bir papağan için maalesef ideal ve sabit her zaman kullanılacak bir çözüm zor zira hepsinin kendine göre ayrı ayrı yapısı var burada yapılabilecek olan ise daha önceki yaşanmış tecrübeler de göz önünde bulundurup çözüm aramak olur.
Tüy yolmaya yol açan Genel Nedenler:
tekil olarak bakılması (yani yanında uygun arkadaşı veya eşi olamadan beslenme)
yanlış yada hatalı beslenme şekli
yanlış ortam bakımı = az ve/veya aşırı gün ışığı altında bakım , çok dar alanda bakım, gün içinde sınırlı veya hiç imkan verilemeyen meşguliyetler (oyuncaklar veya aksesuarlar) , düzensiz ve sistemsiz gün akışı (ilgilenilen saatler,uyku düzeni gibi) , yanlış ııs yanı aşırı düşük veya aşırı yüksek ısı değişimleri, çok düşük olan ortam nem oranı
vitamin eksikliği
rahatsızlık (herhangi iç organlardan veya başka bir kaynakdan dolayı hastalık olması)
kuluçka döneminde yanlış veya eksik yuva malzemesi olması
tüy yolmada neden hastalık mıdır yoksa değimlidir elbette ki uzman bir veterinerin görüşü alınıp kontrolünden sonra kesinleştirilecek bir konudur.yanlış ortam bakımı ile ilgili olarak da mevcut olanı iyice irdelemek gerekir yani “hep bu şartlarda yaşardı” diyip kestirip atmak yapılacak olan en yanlış işlemdir. Ortam nemini öğrenmenin en güzel yolu da buna uygun olarak oda içi (yada yaşadığı ortam içinde) uygun bir alet ile ölçüm yapmaktır.
Bir çok papağanda tüy yolma cinsel erginliğe ulaştığında yanında ona cevap verecek uygun bir eşi yoksa başlar yanında bir eş varsa ve başlamışsa da demek ki bu yanına konulan eş anlaşabileceği ve beklentilerine cevap verecek kriterlerde değil maalesef. Aslında kati olarak söylenilen de hangi tür olursa olsun papağanların zaten tek olarak beslenilmemesi gerektiğidir.
Şimdi şayet yaşadığı ortam ve beslenme şartları uygunsa,doktor kontrolünden geçip sağlıklı olduğu herhangi bir hastalığı olmadığı kesnleştirilmişse ve papağanınız kendisine uygun olan bir eş/arkadaşla beraber bakılıyorsa ve kendisini kuluçka/yumurtlama devresi dışında da hala yoluyorsa belki aşağıda verilecek olan tavsiyelerle BELKİ bu sorunu atlatabilirsiniz.
· günlük yemin yanı sıra verilen çerezler (fındık,ceviz,badem gibi9 buna ek olarak da düzenli meyve ve sebze ikramları yapılmalı. İlk başta bunları kabul etmemesi ya da yememesi sorun olup sizi yıldırmasın sürekli olarak değişik ve çeşitli meyve ve sebzeyi deneyin eninde sonunda sizin papağanınızın da severek yiyeceği bir tane çıkacaktır arasından.
· 2 haftalık kur şeklinde uygulanacak tüy gelişimini kuvvetlendirici bir preparat olan NEKTON-BIO
· Sonrasında yine bir 2 hafta cildin güçlenmesi ve dinlendirilmesi açısından uygulanacak olan preparat ORANGE AMYNİN
· Yine bir 2 hafta bu seferde bünyeye alınan vitaminlerin güçlendirilip faydalı hale getirilmesini sağlayan preparat NEKTON-S
Bu uygulamalar esnasında papağanı haftada en az 3 kere spreylemelisiniz (banyo ihtiyacını gidermek açısından) sürekli gözlem altında tutmanız da çok önemli normal halinden herhangi bir değişim var mı diye örneğin sık tekrarlayan ishal hali yada kusma hali gibi böyle veya benzeri bir değişimde hemen bu verilen uygulamanın kesilmesi gerekir zaten.
Şayet herhangi bir farklılık ve sorun yaşanmamışsa verine uygulamaya rahatlıkla devam edebilirisiniz ve ilk yapılan 6 haftalık kur da çok belirgin bir düzelme olmadı ise ve papağanınızda bu uygulamadan bahsedildiği şekilde bir rahatsızlık belirtisi göstermedi ise o zaman aynı uygulamayı 2 hafta ara verip tekrarlamak da fayda var. Hatta buna ek olarak da toplam 6 hafta süren bu uygulamanın bütününde verebileceğiniz bir püreyi de eklemek iyi olur (NEKTON-LORİ VE ETİMEK bununda içeriğinde zaten ihtiyaç duyulan tüm beslenme ekipmanları mevcuttur)
YALNIZ BAŞTAN SÖYLEMEK GEREKİR Kİ BU UYGULAMADA SONUÇ TAM OLARAK POZİTİF OLACAK DİYE BİR DURUM OLMADIĞI GİBİ BİRDE PAPAĞANIN BUNA BÜNYE OLARAK NASIL TEPKİ VERECEĞİDE BİLİNMEMEMKTE YANİ BUNDAN SEBEP BU UYGULAMADA DİKKAT VE GÖZLEMDE ÇOK ÖNEMLİ BİR KONU.
Bu uygulamada papağanınız alımda sorun yaratmadı ve rahatça yapıldıysa ve 2 haftalık bir ara verilip tekrarlanması halinde de hiçbir değişiklik gözlemlenmediyse o zaman üzülerek şu sonuca varmak lazım ki;
Tüy yolma esansında papağanın bünyeye verdiği tahribat o kadar büyük ki onarılamıyor ya da tüy yolma alışkanlığı papağanda o kadar yerleşmiş ki bundan vazgeçirmenin bir imkanı yok
Bakım
Aşağıdaki listede papağan türleri bakım zorluğu bakımından sıralanmıştır. Sıralama ölçütü olarak gürültü düzeyi, eğitim zorluğu, etrafı kirletme derecesi ve daha çok tecrübeli papağanseverlere uygun olup olmaması hususları göz önünde bulundurulmuştur.
Her ne kadar bu sıralama genel bir yol gösterici olsa da her papağan kendi içerisinde değerlendirilmelidir. Bir jako çok gürültücü olabileceği gibi bir kakadu da son derece sessiz olabilir. Keza bir macaw çok müşfik olabileceği gibi bir cennet papağanı da son derece saldırgan olabilir. Dolayısıyla insanlarda olduğu gibi papağanların da bir kişilik yapısı vardır ve her biri ayrı bir birey olarak değerlendirilmelidir.
Banyo
Papağanlar hem cilt ve tüy sağlıklarını korumak, hem de parazitlerden arınmak amacıyla banyoya ihtiyaç duyarlar. Ayrıca banyo, ciltlerinden dökülen ve bazı durumlarda insanlarda alerjik reaksiyonlara yol açabilen ‘tozları’ azaltmaya yardımcı olur. Banyo için duş başlığı veya çiçekçilerin sıklıkla kullandığı sprey kullanılabilir. Sağlık açısından suyun papağanın burun deliklerine kaçması engellenmeli ve su çok tazyikli akıtılmamalıdır. Kullanılacak suyun mutlaka ılık olması ve banyonun ardından papağanın cereyan almayan ve sıcak bir ortamda kuruyana kadar bekletilmesi gerekmektedir. Akşam vakitleri banyo için uygun değildir zira uyumadan önce tüyler tam olarak kurumamakta ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Sıcak mevsimlerde haftada 3-4, soğuk mevsimlerde ise haftada 1-2 kez banyo kafidir.
Kanat kesimi
Uçarken sağa sola çarparak kendisini yaralamasını engellemek, evcilleştirme sürecini kısaltmak ve açık unutulacak kapı-pencere vs. gibi yerlerden kaçışları engellemek amacıyla orta-büyük boy papağanlarda kanat tüyleri kesilebilmektedir. Bu hususta aleyhte ve lehte pek çok görüş bulunduğundan bu husus sadece anlatılmakla yetinilecek ve herhangi bir yorumda bulunulmayacaktır. Aşağıdaki resimlerde gri papağanın kanat ayarlamasının nasıl yapıldığı görülmektedir. Papağanların yere şiddetli düşmesini engellemek ve havada süzülmelerini sağlamak amacıyla kanat uçlarında 3 tüy bırakılması gerekmektedir.
Birincil tüyler dışarı doğru bakarken ikincil tüyler içeri doğru yani vucuda doğru bakarlar.
Kanat ayarı için keskin bir makas kullanılmalı ve makas gövdeden kanat ucuna doğru tutularak kesme işlemi yapılmalıdır. Evcilleşme sürecinde aksamaya yol açabileceğinden kanat ayarının papağan sahibi dışında ve uzman bir kişi tarafından yapılmasında fayda vardır. Kanat tüyleri birkaç ay içerisinde uzadığından sürekli kontrol edilmeli ve kesim tekrarlanmalıdır.
Çok Önemli Not: Kanat ayarı papağanın sadece ve sadece bulunduğu yerden daha yükseğe çıkmasını engeller. Ayrıca kuvvetli rüzgar durumunda papağanınız kolaylıkla havalanabilir. Dolayısıyla tedbiri elden bırakmamak gerekir.
Tırnak kesimi
Papağanlar doğal ortamda buldukları ve törpü görevi gören taş, dal, toprak vb malzemelerden kafes ortamında mahrum kalmaktadırlar. Dolayısıyla tırnakları zaman zaman çok fazla uzamakta ve sivrilmekte, bu durum ise hem sahibi açısından hem de kendisi açısından sorun yaratabilmektedir. Bu yüzden tırnak aşağıda görülen aparat yardımıyla dikkatlice kesilmelidir. Tırnağın içerisinden küçük bir kılcal damar geçtiğinden derin kesilmesi çok büyük kan kaybına yol açabilmektedir. Kanın durdurulması amacıyla tırnak mısır ununa bulanabilir ya da küçük bir parça mısır hamuru bu bölgeye yapıştırılabilir. Tırnak kesimi aşağıdaki şekilde ve 1-2 mm’yi geçmeyecek şekilde yapılmalıdır.
Yine kanat kesiminde olduğu gibi evcilleşme sürecinde aksamaya yol açabileceğinden tırnak kesiminin papağan sahibi dışında ve uzman bir kişi tarafından yapılmasında fayda vardır. Tırnakların kesilecek raddeye gelmemesi amacıyla piyasada kolaylıkla bulunabilen ‘törpü’ tünekler de kullanılabilmektedir.
Temizlik
Tüm yemlik ve suluklar ilk kullanımdan önce, daha sonraki kullanımlarda ise haftada 2-3 kez temizlenmelidir. İlk kullanımdan önce yemlik ve suluklar çamaşır suyu / su karışımında bir süre bekletilmeli ardından da bol suyla ve koku kalmayıncaya kadar durulanmalıdır. Daha sonraki temizliklerde bulaşık deterjanı ve sünger kullanılabilir, ancak yine bol suyla durulanmalıdır. Kafesin alt sürgüsünde bulunan kağıt her gün değiştirilmeli; alt ızgara haftada 2-3 kez, tünek ve kafes ise ayda bir kez temizlenmelid